Doel
Het HEADS-Screeningsinstrument kan de aanwezigheid van (psychosociale) risicofactoren bij jongeren identificeren.
Doelgroep
Jongeren in zijn algemeenheid (niet beperkt tot chronisch zieke jongeren)
Ontwikkelaars
HEADSS is ontwikkeld door Goldenring & Cohen in 1988 om risicogedragingen van jongeren te screenen en het gesprek over gevoelige onderwerpen op een ‘veilige’ wijze te kunnen voeren. Het oorspronkelijke schema is de laatste jaren verder uitgebreid met nieuwe onderwerpen. Een gids voor het hanteren van de HEADSS systematiek is opgesteld door het BC Children’s Hospital, Vancouver, Canada.
Beschrijving
Bij de HEADS-Screening wordt uitgegaan van een integrale (holistische) benadering. De screening behandelt dus vergelijkbare thema’s als de instrumenten Ready Steady Go en de Groei-wijzer.
Bij de HEADSS wordt echter specifiek op risicogedrag ingestoken. Jongeren en zorgverleners beginnen niet graag over gevoelige onderwerpen, terwijl deze wel van belang zijn bij goede adolescentenzorg. Een proactieve houding van de zorgverleners is daarom noodzakelijk. Bepaalde risicogedragingen zijn extra belangrijk omdat zij een directe invloed hebben op de therapie. Risicogedragingen komen bij jongeren met chronische aandoeningen even veel voor als bij andere jongeren, al beginnen ze er vaak op latere leeftijd mee.
HEADS-Screening is een acroniem dat staat voor:
- H = Home
- E = Education – Employment / Exercise / Eating
- A = Activities / Ambition
- D = Drugs (including alcohol, substance abuse, tobacco) / driving / diet & weight management
- S = Sleep / Sexual health / Suicide – depression / Safety
Hoe gebruik ik als zorgverlener deze tool?
Door te starten met ’trigger questions’ over relatief ‘veilige’ onderwerpen zoals de thuissituatie, school, carrièreplannen en vrijetijdsactiviteiten, bouwt de zorgverlener vertrouwen op. Daarna volgen meer gevoelige onderwerpen als roken, drugs, alcoholgebruik en seksualiteit. De zorgverlener moet wel goed de weg weten en kunnen doorverwijzen.
Beschikbaarheid
Een gids voor het hanteren van de HEADSS systematiek is opgesteld door het BC Children’s Hospital, Vancouver, Canada.
Verwijzing
- Goldenring J.M., Cohen E. Getting into adolescent heads. Contemporary Pediatrics 1988;5(7): 75-90.
- Goldenring J.M., Rosen D.S. Getting into adolescent heads: An essential update. Contemporary Pediatrics 2004; 21 (1): 64-90.
- Yeo MS., Bond LM, Sawyer SM. Health risk screening in adolescents: room for improvement in a tertiary inpatient setting. Med J Aust. 2005 Oct 17; 183(8): 427-9.
Ervaringen van gebruikers
In een Australische studie (YEO e.s. 2005) is onderzocht of tijdens ziekenhuisopnames systematisch aandacht werd besteed aan de risicofactoren uit het HEADSS raamwerk. In 62% van de gescreende dossiers was de risicoscreening geheel afwezig en onvolledig. In 29%. Slechts in 10% was er sprake van een adequate of volledige screening. Aan het identificeren en aanpakken van risicofactoren valt dus wel wat te verbeteren.
Ook voor gebruik op de eerste hulp is de HEADS-Screening bruikbaar.
In Nederland wordt, voor zover bekend, nog niet systematisch gebruik gemaakt van het HEADS-Screeningsinstrument.
Meer informatie?
U kunt contact opnemen via opeigenbenen.nl.